
Kostenverhaal
Voor het realiseren van een gebiedsontwikkeling, bouwplan of ruimtelijk besluit worden kosten gemaakt door of namens de overheid. Bijvoorbeeld voor de aanleg van wegen, riolering, groenvoorzieningen en de voorbereiding van het bestemmingsplan. Deze kosten worden vervolgens verhaald op andere partijen zoals bedrijven, projectontwikkelaars, bouwende ontwikkelaars, woningcorporaties of andere initiatiefnemers. Het toe- en verrekenen van (grond)kosten binnen een ruimtelijk plan valt onder kostenverhaal.
Onze gebiedseconomen adviseren u graag bij deze kostenverhaalsvraagstukken en over de toepassing en strategische inzet van de wettelijke instrumenten. Of het nu gaat om het opstellen van een exploitatieplan, kostenverhaalsregels of het vastleggen van kostenverhaalsafspraken in overeenkomsten. Ook staan we u bij in onderhandelingen vanuit onze financiële expertise van gebiedsontwikkelingen en als strategische verbinder.
Exploitatieplan en kostenverhaalsregels
Het kostenverhaal wordt niet altijd verzekerd via een anterieure overeenkomst. Dat betekent dat de gemeente een exploitatieplan en kostenverhaalsregels moet vaststellen op grond van de Wet ruimtelijke ordening, afdeling 6.4 Grondexploitatiewet of afdeling 13.6 van de Omgevingswet.
In onderstaand figuur is een schema opgenomen met welke afwegingen u daarin kunt maken, nu en straks.
Gloudemans stelt voor u het exploitatieplan of kostenverhaalsregels op. Samen met u bekijken onze specialisten de strategische inzet van een exploitatieplan voor het realiseren van uw ruimtelijke of financiële doelstellingen.
Daarnaast beoordelen onze gebiedseconomen het ter inzage gelegde of vastgestelde exploitatieplan en de kostenverhaalsregels. Ook voor private partijen, vanuit dezelfde inhoudelijke expertise als voor de gemeente, maken zij met u de afweging hoe u strategisch en financieel optimaal reageert op het exploitatieplan/kostenverhaalsregels.
Overeenkomst in plaats van exploitatieplan / kostenverhaalsregels
In de praktijk van gebiedsontwikkeling is de voorkeur om geen exploitatieplan en kostenverhaalsregels vast te stellen, maar om met elkaar afspraken te maken over kostenverhaal en bijdragen in een overeenkomst. Om te bepalen welke kosten verhaald moeten en mogen worden in deze anterieure overeenkomsten, zijn de systematiek van het exploitatieplan en de kostenverhaalsregels wel degelijk van belang om te gebruiken voor optimale financiële afspraken in overeenkomsten. Wat kan, mag en moet binnen en vanuit de kaders van de wet.
Gloudemans denkt met u mee over de beste en juiste manier voor het vastleggen van het kostenverhaal in overeenkomsten. We kijken dan samen met u naar wat het best past bij het mogelijk maken van de gewenste gebiedsontwikkeling. Ook treedt Gloudemans op als verbinder tussen partijen om gebiedsontwikkelingen (financieel) mogelijk te maken.
Strategisch inzetten van kostenverhaal
Welke rol speelt de anterieure overeenkomst voor kostenverhaal? Welke eisen voor uitvoering wilt u vastleggen? Welke rol heeft de omgevingsvisie? Op welke wijze kunnen de investeringen in bovenwijkse voorzieningen (of andere investeringen) worden verhaald? Wat is de koers voor een exploitatieplan?
Gloudemans adviseert zowel overheden als private partijen over de mogelijkheden en onmogelijkheden van een kostenverhaal. Samen met u bepalen onze gebiedseconomen de strategie voor het meest optimale kostenverhaal voor actief of faciliterend grondbeleid.
Nota kostenverhaal
In een nota kostenverhaal zijn de wijze en het beleid opgenomen voor het kostenverhaal van gebiedseigen kosten, investeringen in bovenwijkse voorzieningen, bijdragen voor bovenplanse kosten en bijdragen voor investeringen in ruimtelijke ontwikkelingen. In de Omgevingswet worden de laatste twee categorieën (afdwingbare) financiële bijdragen genoemd.
Gloudemans stelt de nota op, inclusief de berekening van de bijdrage(n). Samen met u onderzoeken we welke kosten verhaald kunnen worden en hoe deze toegerekend kunnen worden aan de ontwikkelingen op basis van de criteria profijt, proportionaliteit en toerekenbaarheid of functionele samenhang.
Kennisdeling
Bent u op zoek naar een cursus over kostenverhaal onder de Omgevingswet? Dan kunt u bij Gloudemans terecht. Kennisdeling staat bij Gloudemans hoog in het vaandel en daarom verzorgen wij cursussen op maat, zowel voor grotere groepen als één-op-één.

Advies van onze experts nodig?
Wilt u weten of wij u kunnen helpen om het kostenverhaal voor uw ontwikkeling of uw gemeente te verzekeren via een exploitatieplan of kostenverhaalsregels? Of wilt u een beoordeling van de door de gemeente gevraagde financiële bijdrage? Op zoek naar een cursus? Neem dan contact op met Robbin Bouten.